We naderen het einde van het jaar. Een periode met waarschijnlijk de meeste jaarlijkse ijkpunten in onze agenda. Het is een periode van vele zekerheden. Steeds op de afspraak zijn de familiediners en hoogmissen, het verlof en de cadeautjes. Deze zekerheden luiden het begin van het einde in.
Maar dit einde voelt anders aan. Er waren onzekerheden vorig jaar, maar die moesten een anomalie zijn, een bump in the road zeg maar. De realiteit blijkt anders en onzekerheden maakten nogmaals hun opwachting. Het virus woedt en verward. Ook de hoogmis van de inspiratie en innovatie in de zorg, één van de jaarlijkse ijkpunten in de zorgagenda, moest herzien worden. Inspire Health & Care werd in minder dan 2 weken tot een onlineversie omgevormd. Een plotse krachttoer in tijden van onzekerheid, en exact wat de zorg ondertussen zowat typeert.
Maar toch zijn er nog zekerheden. Zo maakte het event zijn naam opnieuw waard. In de verschillende live studios werden aanéénsluitend 80 inspirerend gasten aan het woord gelaten. Het is helaas onmogelijk om de diversiteit aan inspiraties en innovaties te balden in één blogpost. Toch lijkt het mogelijk om een 5tal overkoepelende thema’s te identificeren doorheen het ganse event.
1. Patient-centered care
Mensen die werken in de zorg willen ‘zorgen voor’. Het is wat ons drijft en verbindt. Het is het unieke aan en het gezamelijke in de zorg. Dit is uiteraard geen nieuw gegeven. Maar ook dit jaar was de patiënt het middelpunt van bijna elk gesprek. Het gesprek mocht dan wel gaan over technologische toepassingen of personeelsbeleid (Probis, IDEWE, Poolstok, EGT Care), toch ging het in essentie telkens over de patiënt. Hoe kunnen we starten vanuit de eigenwaarde van de patiënt? (Ilke Montag van VZW Patient Empowerment) Hoe kunnen we samenwerken met de 0de lijn, of met andere woorden de patiënt zelf (Christophe Mouton, AZMM)? Hoe kunnen we organisaties opzetten rond de patiënt? (Vincent Van Malderen)
2. Monitoring
Patient-centered care is ook een belangrijke drijfveer voor het tweede thema, namelijk het centraal zetten van de patiënt in de opvolging. Dit gebeurde natuurlijk al. Maar het werd moeilijker in pandemische tijden. De druk op de reguliere zorg drong zo ‘nieuwe’ oplossingen op. Wat al lang moest, moest nu echt. De zorg van op afstand kan namelijk die zekerheid bieden die we nodig hebben in onzekere tijden. Ook tijdens het Inspire Health & Care event werd het belang van zorg op afstand extra in de verf gezet. Kijkers konden, ook vanop afstand weliswaar, kennis maken met een tiental bestaande en nieuwe oplossingen. Zo werd duidelijk dat ouderen opvolgen met devices (Watcherr, Jane, Comarch) of met Articifiële Intelligentie (MintT) vandaag kinderspel geworden is. Ook de zorg (of het zorgpad) van een patiënt van op afstand begeleiden en bijsturen is geen ver van mijn bed show meer (Remedus, Awell Health, Stroke2together, Carey). Monitoring maakt werkelijke een digitale wereld van verschil voor patiënt en arts. Niet alleen het belang ervan neemt toe, ook het aantal toepassingen neemt toe. Wat een oplossingen moest zijn voor het probleem, biedt nu zelfs nieuwe opportuniteiten voor zorgverbeteringen.
3. Samenwerking
Zoals elk jaar is één van de meest toonaangevende thema’s doorheen het evenement “samenwerken”. Monitoring en patient-centered care gaan op zich al over samenwerken. Maar we zagen verschillende organisaties de stream passeren die samenwerkingen opzetten om de zorg te verbeteren (Blue Health Innovation Center, Dag van de Zorg, en Zorglab). Individuele start-ups vonden een partner in een bedrijf om samen te werken aan betere zorg(Bloomup & CM, Awell Health & MSD). Er werdt ook verder verwezen naar de samenwerking tussen rusthuizen en ziekenhuizen, zowel als tussen de eerste en tweede lijn. Gezondheidszorg draait immers op wetenschap en solidariteit, beschreef Roel van Gielen van Domus Medica zo mooi. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid met andere partners, de patiënten en de burgers. Participatie en samenwerking is simpelweg de toekomst van de zorg. Wouter Beke verwoordde het sterk door te stellen dat geïntegreerde zorg is waar we allemaal willen uitkomen. Samenwerking is natuurlijk ook exact wat wij als organisatie bij in4care proberen verwezenlijk, niet in het minst met een event als Inspire Health & Care.
4. Mentale gezondheid
Niettegenstaande de vele positieve noten, was bezorgdheid ook een terugkerend thema doorheen het evenement: namelijk bezorgdheid voor de mentale gezondheid van de zorgmedewerkers. De zorg is niet alleen moe maar volledig uitgeput, weerklonk het vanaf het eerste gesprek al. Meerdere gesprekken rakelden dit thema terecht op: van de nood voor erkenning en waardering in het personeelsbeleid en -organisatie, tot de uitrol van digitale innovaties (BloomUp) ter ondersteuning van de mentale gezondheid. We zijn allemaal medewerkers maar ook medemensen. Meer dan ooit is ook de gezondheid belangrijk van zij die zorgen voor anderen. Het is niet alleen belangrijk dat ze er wel zijn, maar ook dat ze “wel zijn”, zei Piet Brys
5. Innoveren is uitdagingen aangaan
Het einde van het jaar is inderdaad normaal een periode van vele zekerheden. Maar misschien zijn we wat verwend aan geworden. “Misschien moeten we opnieuw leren omgaan met de onzekerheden”, stelde Philippe De Backer voorzichtig maar stellig in een interview met Rudy Maertens, voorzitter van in4care. We focussen vandaag niet meer op het aanpakken van de problemen of het grijpen van de opportuniteiten, maar we leven in een bestuurscultuur. Het is daarentegen net belangrijk om een uitdaging aan te gaan. Uitdagingen zijn belangrijk om te innoveren. Zelfs al voelt innoveren soms aan als een wankele dans. Ook dat is deel van het innovatie proces. Ook dat is deel van de uitdaging. En misschien zijn de zorguitdagingen eigenlijk niet helemaal anders dan sportuitdagingen. Drie topatleten getuigden over hoe zij door bleven gaan in tijden van onzekerheid en dieptepunten. De gesprekken waren inspirerend en bemoedigend, maar ook wel ontnuchterend: soms kan je je niet meer focussen op het positieve dat zal komen, maar moet je enkel doorzetten. Maar het zijn wel die overwinningen die de mooiste zullen zijn.
Het had er allemaal anders moeten uitzien. We hadden het allemaal anders willen zien. Het is niet gemakkelijk. Elke uitdaging lijkt er één te veel. Maar met elke uitdaging komt er zeker meer dan één nieuwe opportuniteit. Als we dan toch zoeken naar zekerheden in deze onzekere periode, dan is dit alvast iets wat je kan meenemen van het Inspire Health & Care event dit jaar.
Tot volgend jaar,
-Christophe-